معماری فردا از دریچۀ امروز
در این نوشتار، نگاهی اجمالی و فهرست‌وار بر نه روند و رویکرد جاری در معماری امروز، که توسط سردبیران مجله آرکیتایزر و در خلال پروژه‌های ساخته‌شده و مقالات پژوهشگران متعدد شناسایی گردیده است، خواهیم داشت. روندها و گرایش‌هایی که به نظر می‌رسد در میانۀ غبار هیاهوی رسانه‌ای آثار پرجلوه، توانایی ایفای نقشی راهبردی برای معماری و معماران آینده را در خود داشته باشند. هدف از نشر این مختصر، تنها ارجاع خواننده به مقالات معرفی‌شده و تأمل بیشتر بر این مباحث است
جمع‌گرایی
تنظیم روابط اجتماعی و زندگی جمعی همواره یکی از کارکردهای مهم در بطن عمل معماری بوده است. اما امروز تعاریف و تعبیر ما از حوزه‌های عمومی و خصوصی و همچنین نوع ترکیب و تمییز آن‌ها در حال دگرگونی است. این دگرگونی نشان‌دهندۀ تمایل بیشتر به محیط‌های جمعی و اشتراکی است. بررسی و تجزیه‌و‌تحلیل بسیاری از پروژه‌های معماری معاصر مبین گرایشی عمومی به سوی بناهایی است که انسجام اجتماعی قوی‌تری را تشویق می‌کنند. بناهایی که این گرایش کلی را چه در خانه و چه در محل کار و یا زندگی شهری در اولویت قرار می‌دهند
تعامل و نقش‌آفرینی
با وجود آنکه شهر و شهروندان آن، عناصری پویا و همواره در‌حال‌تغییر هستند، معماری در مقام مقایسه، بسیار ایستا و ثغیل به نظر می‌رسد.اما این روزها معماران نیز حساسیت افزون‌تری نسبت به این امر از خود نشان می‌دهند. معماران در تلاشی مضاعف برای دمیدن زندگی به محیط‌های ساخته شده، در حال آزمایش روش‌های تعاملی و بهره‌گیری کمی عجیب از نور و بافت و هندسه برای افزایش تعامل با بازدیدکنندگان و نقش‌آفرینی بیشتر در محیط پیرامون خود هستند. این امر به مدد ابزارهای نوین و حتی با یادگیری از امکانات دیجیتال نقش و ابعادی بسیار متفاوت یافته است. برای درک بهتر این موضوع، یادآوری و تامل در عبارت ترکیبی مورد استفاده توسط رابرت ونتوری مفید خواهد بود
Buildingboard عبارت
سیَالیَت
در عصر اینترنت و با شکل‌گیری و توسعۀ روزافزون حیات مجازی، شیوه‌های زندگی، کار و تفریحات ما به شکلی غیرقابل تصور در حال دگرگونی است. مرزها و خطوط ترسیم‌شدۀ پیشین بین خانه، دفتر کار و فعالیت‌های اوقات فراغت، به‌تدریج محو می‌شوند؛ در این بین، حوزه‌های خصوصی و عمومی باید امکانات و اهداف بسیار متنوعی را برای انسان عصر اینترنت فراهم آورند. استفاده‌کنندگان اکنون به دنبال اشکال بسیار سیال‌تری از معماری هستند که فضاهای متعدد و کاربری‌هایی مختلط را در بر می‌گیرد و بازتابی از نیازهای پویای انسان امروز است
جستجوی دوبارۀ شیوه‌های دستیابی به خلوت
از آنجا که رشد جمعیت و افزایش تراکم شهری ما را ناگزیر از زیستن در مناطقی شلوغ و پرازدحام ساخته، تمایل و نیاز به مکان‌هایی برای دستیابی به خلوت نیز به‌طور طبیعی افزایش یافته است. بخشی از معماران امروز به این دغدغه توجه ویژه داشته و با روش‌هایی نوآورانه به این نیاز بنیادین پاسخ می‌دهند؛ این امر مستلزم دقت نظر بیشتر در طراحی اینگونه فضاها، برای دستیابی افراد به لحظاتی از تنهایی و سکوت و ارتباط با نزدیکان و محیط مألوف خود است. مکان‌های خلوت خصوصی به مردم این امکان را می‌دهند که فشارها و تنش‌های زندگی مدرن را کاهش داده و دوباره با آنچه برایشان مهم و ضروری است ارتباط برقرار کنند
زمینه‌گرایی و ترکیب با بستر
در بطن دنیای نامتعارف امروز که همۀ اجزای آن از تبلیغات گرفته تا معماری، ئر حال رقابتی سخت برای جلب توجه هرچه‌بیشتر هستند، بسیاری از طراحان نیز در حال بازگشت به سوی مکان‌هایی محجوب‌تر هستند. بناهایی که قدرت و برتری خویش را در هماهنگی با محیط و بستر اطراف خود جستجو می‌کنند. استفاده‌کنندگان به شکلی فزاینده به دنبال بناهایی با جلوه‌های بصری کمتر هستند و پاسخ معماران به این خواسته، بناهایی بوده است که خود را به شکلی هوشمندانه با بافت پیرامون و به‌ویژه بافت طبیعی ادغام می‌کنند
پرهیز از بزرگ‌نمایی
آیا دوران نمادهای نوظهور و پروژه‌های پرزرق‌وبرق به سر رسیده است؟ پژوهش‌های جدید بیانگر این روند عمومی هستند. تجزیه‌و‌تحلیل بسیاری از پروژه‌های معاصر نشان می‌دهد که بسیاری از معماران و شرکت‌ها، برای ارئۀ معماری ارزشمند و یا بیانیه‌ای قوی، راه خود را تنها در خلق بناهایی یزرگ‌مقیاس و اسراف در ماده و انرژی جستجو نمی‌کنند.
چرخۀ زیست معماری
پس از طرح مسئلۀ بازیافت در تمامی عرصه‌ها، به نظر می‌رسد عصر توجه به چرخۀ زیست معماری فرارسیده است. نعداد فزاینده‌ای از شرکت‌ها و معماران در برابر فرهنگ مصرفی و دورریزی در شهرهای مدرن در سراسر جهان توسعه‌یافته، ایستادگی می‌کنند و راه‌هایی پیشرو و رادیکال را برای استفادۀ مجدد از زیرساخت‌های موجود، ساختمان‌های صنعتی قدیمی و مواد زائد در فرآیند ساخت، جستجو و ارائه می‌کنند.
پایداری غیرعامل
بسیاری از معماران، با ساخت بناها با انرژی کمتر و سیستم‌های مکانیکی و الکتریکی کم‌ضرر، گام دیگری برای دستیابی به راه‌حل‌های پایدار برمی‌دارند. استفاده از مصالح نوین در ترکیب با طراحی و تکنیک‌های ساخت هوشمندانه، باعث کاهش مصرف منابع برای نگهداری یک ساختمان در محیط‌های واجد شرایط مختلف می‌شود.
موفقیت‌ها در ارائۀ شیوه‌های ساخت نوین
فن‌آوری‌های نوظهور، با کندی اولیه و به تئریج، مقیاس و پیچیدگی لازم برای ساخت فرم‌های معماری و به‌روزرسانی بنیادی تکنیک‌های ساخت را احراز می‌نمایند. پزوهش‌های انجام‌شده در مورد روندهای معماری در جهان نشان داده است که فن‌آوری‌های جوان و نوظهور در حال ورود به جریان اصلی حرفۀ معماری و صنعت ساختمان هستند. فن‌آوری با ارائۀ امکاناتی همچون ساخت با کمک پهباد یا تکثیر و ترویج روش‌های پرینت سه‌بعدی بزرگ‌مقیاس، و همچنین توسعۀ چشمگیر نرم‌افزارهای شبیه‌سازی و … راه‌های تازه‌ای را برای تفکر و عمل معماران گشوده است.
برگرفته از نظرات سردبیران مجلۀ آرکیتایزر
